Bệnh mỡ máu cao là tình trạng rối loạn mỡ, lipid máu, làm tăng lượng cholesterol có hại trong cơ thể và giảm lượng cholesterol có lợi trong cơ thể. Điều trị bệnh mỡ máu kịp thời và hiệu quả giúp cải thiện tình trạng bệnh, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Lipid máu cao có nên kiêng ăn gì không là vấn đề được rất nhiều người bệnh đặt ra với mục đích điều trị dinh dưỡng, bởi đây là căn bệnh chịu ảnh hưởng rất nhiều từ chế độ ăn uống và sinh hoạt.
Bước đầu tiên trong điều trị rối loạn mỡ máu là điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt của bệnh nhân. Chế độ ăn uống khoa học và lối sống lành mạnh là phương pháp điều trị bệnh không dùng thuốc rất hiệu quả. Nào cùng với zhoterm.com tìm hiểu chi tiết căn bệnh này qua bài viết bên dưới nhé!
Mỡ máu cao là gì?
Mỡ máu cao còn được gọi là rối loạn mỡ máu hay máu nhiễm mỡ, tăng cholesterol máu. Bệnh đặc trưng bởi hiện tượng tăng thành phần mỡ gây hại và giảm thành phần mỡ bảo vệ cơ thể. Người bệnh sẽ được chẩn đoán mỡ máu cao khi các chỉ số mỡ máu vượt ngưỡng an toàn như sau:
- Cholesterol toàn phần > 6,2 mmol/L.
- LDL-cholesterol > 4,1 mmol/L.
- Triglyceride > 2,3 mmol/L.
- HDL-cholesterol <1 mmol/L.
Biến chứng mỡ máu cao
Ban đầu, các triệu chứng mỡ máu cao khá mơ hồ và bệnh nhân chưa cảm nhận được ảnh hưởng của bệnh tới sức khỏe. Tuy nhiên, theo thời gian, LDL-cholesterol dư thừa sẽ bám vào thành động mạch ngày một nhiều, hình thành các mảng bám dày, thu hẹp lòng mạch…Ngoài ra, các mảng bám cũng có thể vỡ ra, hình thành cục máu đông, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm:
- Mỡ máu cao tạo thành các mảng xơ vữa động mạch, gây tắc mạch
- Bệnh tim mạch vành: các mảng bám tích tụ trong động mạch làm giảm lưu lượng máu tới tim.
- Tình trạng này dẫn tới các cơn đau thắt ngực hoặc đau tim. Theo thời gian, tim của bệnh nhân sẽ suy yếu dần và nếu không được chữa trị có thể dẫn đến suy tim.
- Đau tim: các mảng bám bị vỡ ra, hình thành cục máu đông trong các động mạch có thể khiến tim không nhận đủ oxy, gây ra các cơn đau tim.
- Đột quỵ: tương tự cơn đau tim, các cơn đột quỵ xảy ra khi thiếu oxy lên não. Hiện tượng này xảy ra do mảng bám tích tụ từ LDL-cholesterol dư thừa bị vỡ ra, hình thành cục máu đông, chặn động mạch cấp oxy cho não. Không có oxy, tế bào não chết đi, xuất hiện các triệu chứng như suy nhược cơ thể đột ngột, tê liệt, gặp khó khăn khi nhìn hoặc nói chuyện,…
- LDL-cholesterol tăng cao gây bệnh tiểu đường và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- LDL-cholesterol cao gây tăng huyết áp, dẫn tới đột quỵ sớm.
- Tăng mỡ máu có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ, suy giảm chức năng gan và ung thư gan.
Người bị mỡ máu cao nên ăn và không nên ăn gì?
Sau đây là những loại thực phẩm cần tránh và những việc không nên làm cho người rối loạn mỡ máu.
Các loại chất béo mà người bị mỡ máu cao nên khiêng
Người mỡ máu cao nên kiêng những loại thực phẩm có chứa những loại chất béo làm tăng lượng Cholesterol “xấu”. Thay vào đó, họ nên ăn các loại thực phẩm có chứa loại chất béo tốt.
Các loại chất béo làm tăng Cholesterol “xấu” bao gồm:
- Chất béo bão hòa (chất béo no) có trong các loại mỡ động vật, bơ động vật, kem, phomat… và một số loại dầu thực vật như dầu cọ, dầu dừa…
- Chất béo không bão hòa dạng trans. Đây là loại chất béo thường hình thành trong quá trình chiên, rán thực phẩm. Vì vậy có thể gặp chất béo này trong các loại đồ ăn nhanh, đồ ăn liền như mỳ ăn liền,…
- Cholesterol có nhiều trong lòng đỏ trứng, phủ tạng động vật.
- Chất béo tốt là chất béo không bão hòa dạng cis có trong dầu thực vật, các loại cá.Chất béo này khác với chất béo không bão hòa dạng trans là chất béo không tốt. Lượng chất béo này nên chiếm khoảng 30% khẩu phần ăn hàng ngày.
Thực phẩm người bị mỡ máu cao không nên ăn
Vậy, người mỡ máu cao nên kiêng gì? Người mỡ máu cao nên kiêng ăn các loại thức ăn sau:
- Mỡ động vật như mỡ lợn, mỡ bò… Nên thay món thịt bằng cách ăn các loại cá như cá hồi, cá trích…
- Sữa béo (sữa nguyên kem). Thay vào đó có thể uống sữa tách kem, sữa ít béo.
- Lòng đỏ trứng, bơ, phomat và các đồ ăn có chứa các loại thực phẩm này như kem, bánh kem, bánh bơ, phomai que…
- Thịt gà, ngan, vịt nuôi công nghiệp. Nếu muốn ăn thì nên bỏ da và chọn phần thịt ức.
- Phủ tạng động vật (gan, thận, óc, lá lách, dồi, lòng…)
- Các loại đồ ăn chế biến sẵn nhiều chất béo: xúc xích, lạp xưởng,…
- Dầu thực vật nhiều chất béo bão hòa: dầu dừa, dầu cọ. Nên dùng dầu oliu, dầu hướng dương, dầu đậu nành thay thế.
- Các bơ thực vật chứa nhiều chất béo no.
- Các đồ ăn chiên rán sẵn như gà rán, các loại viên chiên…, đồ ăn nhanh như mì ăn liền, khoai tây chiên…
Người bị rối loạn mỡ máu kèm theo thừa cân phải hạn chế thức ăn có chứa nhiều đường bột. Các loại thực phẩm này bao gồm: bánh kẹo ngọt, các loại miến, mì, phở, các loại củ nhiều tinh bột khoai, sắn, một số hoa quả ngọt nhiều như mít, na…
Cho dù người bệnh có điều trị thuốc giảm mỡ máu hay không cũng đều nên kiêng các loại thức ăn này thì điều trị mới hiệu quả. Tuy nhiên người bệnh cần kiên trì. Duy trì chế độ ăn trong ít nhất 6-8 tuần mới có tác dụng; tốt nhất nên tuân thủ suốt đời.
Người bị mỡ máu cao không nên làm gì?
Song song với thay đổi chế độ ăn, thay đổi lối sống cũng đóng vai trò quan trọng trong điều trị rối loạn mỡ máu và hạn chế các biến chứng của mỡ máu cao.
Đối với người bệnh mỡ máu cao
Người mỡ máu cao không nên làm những việc sau đây:
- Hút thuốc lá, thuốc lào làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường… Vì vậy làm nặng thêm các biến chứng của mỡ máu cao. Hút thuốc lá còn dẫn đến các bệnh mãn tính; và ung thư như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bệnh ung thư phổi,…làm suy giảm sức khỏe người bệnh.
- Uống nhiều rượu làm nặng thêm tình trạng rối loạn mỡ máu. Rượu còn làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ, dẫn đến viêm gan, xơ gan và ung thư gan.
- Lối sống ít vận động, ngồi lâu làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì. Người thừa cân béo phì bị rối loạn mỡ máu có khả năng cao gặp các biến chứng như nhồi máu cơ tim, suy tim, nhồi máu não… Những người này cần giảm cân nặng. Số đo vòng bụng nên duy trì, với nam là dưới 90cm, và với nữ là dưới 75cm..
- Căng thẳng và những suy nghĩ bi quan làm người bệnh mất niềm tin vào cuộc sống và mất động lực điều trị. Người bệnh có suy nghĩ lạc quan, yêu đời thì mới có niềm tin vào bác sỹ; động lực để kiên trì điều trị.
Đối với người bị rối loạn mỡ máu có bệnh nền tim mạch, suy tim
Đối với những người rối loạn mỡ máu có bệnh về tim mạch như suy tim, hẹp mạch vành,… nên tránh vận động gắng sức. Chỉ nên vận động đủ mạnh và vừa đủ ra mồ hôi để tránh tăng gánh nặng cho tim. Tốt nhất hãy xin ý kiến bác sỹ về chế độ luyện tập phù hợp.
Chế độ ăn uống lành mạnh và từ bỏ các thói quen xấu là chìa khóa đẩy lùi căn bệnh rối loạn mỡ máu. Người bệnh cần tuân thủ lối sống lành mạnh trong suốt thời gian điều trị cho dù có dùng thuốc hay không. Do đó, để điều trị đạt được hiệu quả, người bệnh cần biết rối loạn mỡ máu nên kiêng gì, kiêng làm gì. Hãy trang bị kiến thức để cùng chống lại rối loạn mỡ máu và các biến chứng của nó
Bài Viết Tương Tự
Điểm danh các loại thực phẩm tốt cho tử cung mà các chị em nên biết
Top thực phẩm giàu vitamin C tăng cường sức đề kháng cơ thể
Điểm danh các loại thảo mộc có tác dụng giảm cân